Toen ik in maart als zelfstandige begon heb ik mezelf één belangrijk doel gesteld: binnen een jaar net zoveel verdienen als dat ik verdiende als leraar. Goed nieuws! Inmiddels is het augustus, en verdien ik al meer dan ik ooit verdiend heb. Te gek! Natuurlijk moet ik iets apart zetten voor het grote zwarte belasting-gat, maar dan nog heb ik een riant salaris.

Dat wil zeggen: in theorie.

In praktijk is mijn bankrekening halverwege de maand leeg, en moet ik Bram lief aankijken of hij mijn lopende rekening een beetje wil aanvullen. Waar is je geld dan, hoor ik u vragen. Nou, dat weet ik niet, maar in ieder geval niet op mijn rekening. Ik stel me steeds voor dat ergens in de lucht een wolk drijft waar mijn centje in hangt. De factuur is al verstuurd, de herinnering ook, de opdrachtgever heeft beloofd te betalen, en…

…

…en dan niks. Elke maandagochtend besteed ik zeker een uur aan het mailen van betalingsherinneringen, plegen van telefoontjes en smeken om geld – geld dat eigenlijk gewoon van mij is. Ik heb het namelijk al verdiend. De tekst is al geschreven en gepubliceerd, het optreden al gegeven. Ik vraag me wel eens af wat er zou gebeuren als Albert Heijn een zzp’er was. Kom je bij de kassa: bliep, bliep, bliep… ‘33,20, alstublieft. Wilt u pinnen?’ ‘Nee, stuur maar een factuur. Ik betaal over drie maanden… maybe.’

Iets zegt me dat Albert Heijn dat niet zou pikken.

Toch flikken mijn opdrachtgevers het steeds weer. De raarste smoesjes heb ik al gehoord. Bedrijven zonder enige fantasie komen met het good old “oh, die factuur is bij ons niet bekend!” Van mei tot en met oktober hoor ik vaak iets in de trant van “oh sorry, onze afdeling administratie is met zomervakantie.” Maar ook gehoord: “Ehm, voordat we je kunnen betalen hebben we nog acht formulieren van je nodig en moet je nog een contract tekenen van dertig pagina’s.” Moet gezegd: er zijn ook opdrachtgevers die altijd keurig binnen een week betalen, maar: ze zijn veruit in de minderheid.

Ook opvallend: hoe groter het bedrijf, hoe langer het betalen duurt. Sommige majors hebben hun hele financiële administratie gedetacheerd naar India, en het lijkt qua betaaltempo wel of facturen daar nog fysiek per postkoets heen worden gebracht. En dan in krom Engels een mail krijgen dat je factuur niet duidelijk is omdat er één (mij onbekend) referentienummertje ontbreekt. Niet. Te. Doen.

Goed, moraal van het verhaal: begin niet aan zzp’en voordat je een buffer van twee maandsalarissen hebt opgebouwd. Tenzij je een paar klerenkasten van neefjes hebt waar je nog iets van tegoed hebt. Dan zet je die gewoon in.

NB: iemand wees me op Big Frank De Incassoman. Deze dude lijkt me legit. Ik ga hem inhuren. Beware!